Materiały do przeczytania dotyczące doskonalenia analizy i terapii ruchu

Poniżej zaprezentowano najważniejsze informacje dotyczące motoryki małej i dużej, uwzględniono podział umiejętności (umiejętności motoryczne i koordynacyjne) i kamieni milowych w rozwoju ruchowym (z uwzględnieniem wieku badanego dziecka) oraz możliwe konsekwencje słabych umiejętności. W lekcji uwzględniono również możliwości i wspomagania rozwoju oraz zastosowanie dodatkowych testów. (rozszerzenie tych informacji dostępne w E-podręczniku )

Podkreślono kluczowe treści: 

Spośród trzech głównych grup umiejętności koordynacyjnych można wyróżnić:

• motorykę małą: obejmującą skoordynowane ruchy drobnych grup mięśniowych takich jak: mięśni rąk, palców, ust, języka i oczu. Zdolności te obejmują zręczność manualną, umiejętność chwytania i manipulowania przedmiotami, pisania, rysowania, ubierania, zapinania guzików i wiele innych;

• koordynację ręka-oko: odnosi się ona do zdolności odbierania informacji wizualnych i kontrolowania rąk w aktywnościach takich jak np. łapanie piłki;

• motorykę dużą: obejmującą zrównoważone ruchy dużych grup mięśniowych, obejmuje wszelkie ruchy, które angażują całe ciało lub jego większą część. Przykładem są: chodzenie, bieganie czy skakanie.

Ponadto, koordynacja ruchowa to zdolność do koordynowania aktywacji mięśni w sposób zapewniający utrzymanie postawy ciała w trakcie wykonywania różnych czynności. Obejmuje ona zdolność do utrzymania kontrolowanej pozycji ciała podczas wykonywania zadania, zarówno w statycznych jak i dynamicznych czynnościach (np. zdolność do utrzymywania równowagi podczas wykonywanego ruchu).

Poniżej zaprezentowano kamienie milowe dotyczące rozwoju motorycznego – docelowy wiek: 5-letnie dzieci 

Motoryka mała: 

• chwyt trójpunktowy ołówka; 

• ubieranie się i rozbieranie bez pomocy;

• odpinanie i zapinanie średnich guzików;

• kolorowanie nie wychodząc za linie;

• rysuje osobę z co najmniej trzema częściami ciała (dotyczy to głównie dzieci pomiędzy 5-10 rokiem życia);

• “pseudopisanie” – udawanie pisania;

• kopiowanie kształtów: trójkąt, kwadrat oraz inne kształty geometryczne;

• wycinanie koła.

Koordynacja ręka-oko:  

• Rzucanie piłką z rotacją tułowia: 
  • Rotacja tułowia jest już silnie zaznaczona: piłka znajduje się nad ramieniem, wyprost łokcia jest nadal dominujący podczas rzutu, wykrok do przodu tą samą stopą, co ramię rzucające podczas rzutu. 

• Manewrowanie piłką: 
  • potrafi rzucić piłkę tenisową na odległość 1-2 metrów do kosza (obrót kręgosłupa jest już aktywowany);
  • potrafi teraz w większości przypadków złapać dużą piłkę, zginając biodra i kolana, aby wykonać miękki chwyt;
  • potrafi kopnąć nie tylko piłkę stojącą w miejscu, ale także piłkę toczącą się.

• Lateralizacja jest ustalona, ustabilizowana

Duża motoryka: 

• równowaga statyczna: stanie na jednej nodze przez 8 do 10 sekund;
• równowaga dynamiczna: chodzenie, bieganie, skakanie;
o chodzenie po desce układając stopy jedna za drugą;
o chodzenie na palcach;
o skok do przodu z pozycji stojącej na odległość około 70-80 cm;
o obrót do tyłu o 180° podskakując z pozycji stojącej;
o skok do tyłu z równo rozstawionymi stopami 6 razy z rzędu;
o króliczek skaczący, żabka skacząca;
o skipping z naprzemiennym unoszeniem stóp (albo przeskakiwanie naprzemiennie na prawą i lewą stopę albo skakanie na skakance z z prawej stopy na lewej);
o podskakiwanie od 8 do 10 razy na jednej nodze;
o przeskakiwanie nad obiektem i lądowanie obiema stopami razem;
o galopowanie, skakanie;
o skakanie w miejscu, skakanie w górę i w dół, bardziej niepewne skakanie do przodu i do tyłu na równych nogach, skakanie do przodu i w górę z jednej nogi;
o przewrót w przód bez przechylania się na bok;
o huśtanie się, wspinanie.