WIDEO 13. Definicja i ocean skoliozy II

W przypadku skoliozy zmiany postawy ciała wynikają z rotacji i odchylenia bocznego kręgosłupa. Deformacja prowadzi do zaburzenia przede wszystkim w obrębie mięśni brzucha, mięśni lędźwiowych i prostownika grzbietu.

Układ mięśniowo-szkieletowy ulega specyficznym zmianom związanym ze skoliozą. Niektóre mięśnie ulegają skróceniu i atrofii, podczas gdy inne ulegają wydłużeniu i są nadmiernie obciążone. Mięśnie brzucha, mięsień czworoboczny lędźwi, mięsień biodrowo-lędźwiowy, mięsień prostownik grzbietu i mięsień najszerszy grzbietu są to mięśnie, które ulagają największym zmianom w wyniku skoliozy.

W płaszczyźnie strzałkowej skolioza odpowiada za zniesienie kifozy piersiowej i nieprawidłowe pochylenie miednicy.

Do oceny wygięcia bocznego w płaszczyźnie czołowej wykorzystuje się kąt Cobba. Wygięciu bocznemu często towarzyszy rotacja kręgów w płaszczyźnie poprzecznej i (jak już wspominano) hipokifoza w płaszczyźnie strzałkowej. Nieprawidłowości w stawach krzyżowo-biodrowych, rotacja kręgosłupa i klatki piersiowej prowadzą do pojawienia się “wypukłości” i “wklęsłości” klatki piersiowej (garbu żebrowego i depresji żebrowej). Gdy skolioza progresuje, obok rotacji pojawia się skręcenie kręgosłupa i klatki piersiowej, co znacznie pogłębia ich zdeformowanie.

Objawami, które mogą świadczyć o rozowju skoliozy są:

• boczne wygięcie kręgosłupa;
• boczne przesunięcie tułowia;
• asymetria wysokości ramion;
• asymetria wysokości miednicy;
• asymetria długości kończyn dolnych;
• ból mięśni;
• ból stawów;
• zaburzenia funkcji układu oddechowego, które są istotnym problemem w przypadku postępującej ciężkiej skoliozy.

W ocenie deformacji kręgosłupa stosuje się metodę rejestracji fotograficznej i radiografię (rtg).

Skolioza jest zwykle potwierdzana poprzez badanie fizykalne, zdjęcia rentgenowskie, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Wielkość wygięcia bocznego określa się przy użyciu metody Cobba, a wartość kąta Cobba wskazuje na zaawansowanie skoliozy.

Kliniczne badanie funkcjonalne pomaga odróżnić postawę skoliotyczną od skoliozy idiopatycznej:

1. Ocena czynnego zakresu ruchu odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa (zgięcie, wyprost i zgięcie boczne).

2. Test skłonu w przód Adamsa może być wykorzystany do rozróżnienia pomiędzy skoliozą funkcjonalna i strukturalną. Badany jest proszony o pochylenie się do przodu bez zginania kolan, ze stopami razem i ramionami swobodnie zwisającymi w dół, aby ocenić obecność skrzywienia bocznego kręgoslupa i rotacji klatki piersiowej.

3. Kąt Cobba jest standardowym pomiarem używanym do określania i monitorowania progresji skoliozy.

4. Skoliometrem ocenia się rotację tułowia w górnym odcinku piersiowym (T3-T4), środkowym odcinku piersiowym (T5-T12) i przejściu piersiowo-lędźwiowym (T12-L1 lub L2-L3).

5. Badanie czynności układu oddechowego u osób ze skolizoą obejmuje ocenę objętości życiowej płuc i wydolności funkcjonalnej.

Test skłonu w przód Adamsa (will be given in e manual)

Skolioza to trójwymiarowa deformacja kręgosłupa, która powoduje widoczne zniekształcenie. Skolioza jest definiowana przez kąt Cobba określający wielkość wygięcia bocznego w płaszczyźnie czołowej oraz rotację w płaszczyźnie poprzecznej. W płaszczyźnie strzałkowej najczęściej dochodzi do spłaszczenia lub zniesienia kifozy piersiowej. Celem testu skłonu w przód Adamsa jest odróżnienie skoliozy strukturalnej od funkcjonalnej. Test ten jest najczęściej stosowany podczas szkolnych badań przesiewowych pod kątem skoliozy. Skolioza jest funkcjonalna, gdy cechy skoliozy (rotacja i wygięcie boczne kręgoslupa) stają się mniej widoczne w pozycji skłonu w przód. W przypadku skoliozy strukturalnej deformacja skoliotyczna pozostanie taka sama, jak w pozycji stojącej. Jeśli występuje zwiększona kifoza podczas pochylania się do przodu, możliwym rozpoznaniem jest również choroba Scheuermanna lub wrodzona kifoza.

1. Pacjent zdejmuje koszulkę tak, aby widoczny był kręgosłup.
2. Pacjent musi pochylić się do przodu, zaczynając od talii, aż plecy znajdą się w płaszczyźnie poziomej, stopy razem, ramiona zwisają, a kolana są wyprostowane. Dłonie są trzymane razem.
3. Terapeuta stoi za pacjentem i ocenia ułożenie pleców po obu stronach  kręgosłupa, szukając nieprawidłowości krzywizny kręgosłupa, takich jak zwiększona lub zmniejszona lordoza/kifoza oraz asymetria tułowia.