WIDEO 3. Postawa ciała

Postawa ciała to ułożenie poszczególnych segmetnów ciała w najbardziej optymalnej pozycji względem sąsiedniego segmentu i całego ciała. Innymi słowy, kombinacja pozycji, w jakich znajdują się stawy tułowia i kończyn podczas każdego ruchu jest również definiowana jako postawa ciała. Prawidłowa postawa ciała jest wynikiem skoordynowanego wysiłku wielu mięśni pracujących razem, często przy wsparciu więzadeł, aby zapewnić stabilność podczas aktywności mięśni lub stworzyć podstawę dla ruchu. Postawa ciała może być statyczna lub dynamiczna. Postawa statyczna dotyczy sytuacji utrzymania danej pozycji w względnym bezruchu. Wymaga ona statycznego skurczu mięśni w celu stabilizacji pozycji stawów i przeciwstawienia się grawitacji. Zasadniczo obejmuje czynności takie jak siedzenie, stanie i leżenie. Postawa dynamiczna jest niezbędna do ułatwienia każdego ruchu. Jest to postawa aktywna, która stale dostosowuje się do zmieniających się warunków i wynika z wykonywanego ruchu. Podsumowując, postawa statyczna odnosi się do pozycji podczas czynności takich jak siedzenie, stanie i leżenie, podczas gdy postawa dynamiczna jest aktywną i adaptacyjną postawą wymaganą dla wykonania danego ruchu.

Dla kręgosłupa charakterystyczne jest występowanie tak zwanych krzywizn fizjologicznych w płaszczyźnie strzałkowej. Krzywizny te definiują neutralną pozycję dla każdego odcinka kręgosłupa, często określaną jako idealna postawa podczas stania.

Ocena postawy ciała obejmuje ocenę tych krzywizn, a zmiany w istniejących krzywiznach: kifozach i lordozach są uznawane za błędy postawy i są zwykle definiowane jako pogłębienie lub spłycenie kifozy lub lordozy. Najczęściej rozpoznawane nieprawidłowości ustawienia kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej to: postawa lordotyczna, postawa kifotyczna, postawa kifotyczno-lordotyczna, płaskie plecy, postawa sway-back i postawa z nadmiernym wysunięciem głowy do przodu.

Postawa lordotyczna (will be given in e manual)

Postawa lordotyczna różni się od prawidłowej następującymi cechami: (1) zwiększoną lordozą lędźwiową i (2) zwiększonym przodopochyleniem miednicy. Zwiększone przodopochylenie miednicy wiąże się z nadmiernym zgięciem stawów biodrowych. W postawie lordotycznej linia pionu bocznego ciała biegnie do tyłu względem trzonów kręgów lędźwiowych, w okolicy stawów międzykręgowych, co powoduje znaczne przeciążenie w obrębie tych stawów. Linia ta przebiega również przed osią stawu kolanowego, co prowadzi do przeciążenia przedniego przedziału kolana. Głowa może leżeć na linii pionowej lub, w przypadku protrakcji głowy, może przebiegać przed nią.

Postawa kifotyczna (will be given in e manual)

Postawa kifotyczna różni się od prawidłowej następującymi cechami: (1) zwiększoną kifozą piersiową, (2) protrakcją głowy, (3) spłaszczoną lub odwróconą dolną lordozą szyjną, (4) zwiększoną górną lordozą szyjną oraz (5) protrakcją barków i łopatek. W postawie kifotycznej głowa jest przesunięta do przodu w stosunku do kręgosłupa piersiowego, kręgów lędźwiowych oraz osi stawu biodrowego i kolanowego. Linia pionu bocznego ciała zwykle przebiega z tyłu linii głowy.

Postawa kifo-lordotyczna (will be given in e manual)

U niektórych osób można zaobserwować kombinację dwóch wyżej wspomnianych nieprawidłowości postawy ciała w płaszczyźnie strzałkowej. Wada ta przybiera postać pleców okrągło-wklęsłych. Postawa ciała łączy cechy postawy kifotycznej i lordotycznej.

Plecy płaskie (will be given in e manual)

Postawa z płaskimi plecami różni się od prawidłowej następującymi cechami: (1) spłaszczoną lordozą lędźwiową i (2) spłaszczoną dolną częścią kifozy piersiowej. Ponadto może występować zwiększona kifoza w górnej części odcinka piersiowego, a także kifotyzacja połączenia szyjno-piersiowego. Miednica pozostaje w pozycji neutralnej lub w zmniejszonym przodopochyleniu. W postawie z płaskimi plecami linia głowy i linia pionu bocznego zwykle nakładają się na siebie i przechodzą do przodu od trzonów kręgów lędźwiowych (prowadząc do ich przeciążenia zgięciowego) i do tyłu od osi stawu biodrowego. W plecach płaskich głowa może być także przesunięta do przodu w stosunku do linii pionu bocznego.

Postawa sway-back (will be given in e manual)

Postawa typu sway-back różni się od prawidłowej następującymi cechami: (1) przesunięciem miednicy do przodu, (2) kifozą piersiową przedłużoną do górnej części kręgosłupa lędźwiowego (obserwuje się dłuższą kifozę piersiową), (3) widocznie krótszą lordozą lędźwiową, (4) prawidłowym lub nieznacznie zmniejszonym przodopochyleniem miednicy. W postawie sway-back miednica znajduje się przed linią głowy, podczas gdy górna część tułowia jest zwykle przesunięta do tyłu w stosunku do osi pionu bocznego. Linia głowy i linia pionu bocznego zwykle nakładają się na siebie, co sugeruje normalną pozycję głowy. Jednak de facto głowa jest w protrakcji z powodu pochylenia ku tyłowi klatki piersiowej. Linia głowy przechodzi do tyłu od trzonów kręgów lędźwiowych (powodując ich przeciążenie) i do tyłu od osi stawów biodrowych (prowadząc do przeciążenia stawów biodrowych).

Literatura na temat taśm mięśniowo-powięziowych zostanie szczegółowo przeanalizowana, a aktualne źródła, w tym najnowsze badania, zostaną uwzględnione w e-podręczniku. E-Manual.